Dla lekarzy
Wskazania do implantacji kardiostymulatora
Stymulacja serca w chorobie węzła zatokowego:
- Choroba węzła zatokowego w postaci objawowej bradykardii z lub bez reaktywnej tachykardii. Objawy w korelacji z rytmem serca muszą występować samoistnie lub po lekach, gdy nie ma dla nich alternatywy terapeutycznej (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Omdlenia ze współistnieniem choroby węzła zatokowego, występujące samoistnie lub wywołane podczas badania elektrofizjologicznego (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Choroba węzła zatokowego w postaci objawowej niewydolności chronotropowej występującej samoistnie lub po lekach, gdy nie ma dla nich alternatywy terapeutycznej (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Objawowa choroba węzła zatokowego, występująca samoistnie lub po lekach, gdy nie ma dla nich alternatywy terapeutycznej, a nie udokumentowano zależności między objawami a rytmem serca. Spoczynkowa częstotliwość rytmu serca powinna być <40/min (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Omdlenia bez innej uchwytnej przyczyny, przy nieprawidłowym wyniku badania elektrofizjologicznego (CSNRT>800ms) (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Choroba węzła zatokowego z minimalnymi objawami, częstotliwością rytmu serca w spoczynku <40/min w fazie czuwania i bez udokumentowanej niewydolności chronotropowej (klasa IIb, poziom wiarygodności C).
Stymulacja serca w nabytym bloku przedsionkowo-komorowym:
- Przewlekły objawowy blok przedsionkowo-komorowy IIIst. lub II st. (Mobitz I lub II) (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Choroby nerwowo-mięśniowe (np. miotoniczna dystrofia mięśniowa, zespół Kearnsa-Savre’a) przebiegające z blokiem przedsionkowo-komorowym IIst. lub IIIst. (klasa I, poziom wiarygodności B).
- Blok przedsionkowo-komorowy IIIst. lub IIst. (Mobitz I lub II): po przez skórnej ablacji łącza przedsionkowo-komorowego (klasa I, poziom wiarygodności C)
- Blok przedsionkowo-komorowy IIIst. lub IIst. (Mobitz I lub II): po operacji zastawkowej, gdy nie można się spodziewać ustąpienia bloku (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Bezobjawowy blok przedsionkowo-komorowy IIIst. lub IIst. (Mobitz I lub II) (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Objawowy blok przedsionkowo-komorowy Ist. ze znacznym wydłużeniem odstępu PR (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Choroby nerwowo-mięśniowe (np. miotoniczna dystrofia mięśniowa, zespół Kernsa-Sayre’a) przebiegające z blokiem przedsionkowo-komorowym (klasa IIb, poziom wiarygodności B).
Stymulacja serca w wypadku przewlekłego bloku dwuwiązkowego lub trójwiązkowego:
- Napadowy blok przedsionkowo-komorowy IIIst. (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Blok przedsionkowo-komorowy IIst. typu Mobitz II (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Naprzemienny blok odnóg pęczka Hisa (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Znacząco wydłużony HV w badaniu elektrofizjologicznym (≥100ms) lub blok poniżej pęczka Hisa podczas stymulacji z objawami (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Utraty przytomności u chorych, u których nie udało się wykazać bloku przedsionkowo-komorowego i wykluczono inne potencjalne przyczyny, zwłaszcza częstoskurcz komorowy (klasa IIa, poziom wiarygodności B).
- Choroby nerwowo-mięśniowe (np. miotoniczna dystrofia mięśniowa, zespół Kernsa-Sayre’a) przebiegające z blokiem odnogi dowolnego stopnia (klasa IIb, poziom wiarygodności C).
- Przypadkowe stwierdzenie w badaniu elektrofizjologicznym znacząco wydłużonego czasu HV (≥100ms) lub bloku poniżej pęczka Hisa wywołanego stymulacją u bezobjawowych chorych (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
Stała stymulacja serca w zaburzeniach przewodzenia w przebiegu ostrego zawału serca – zalecenia:
- Przetrwały blok przedsionkowo-komorowy IIIst, poprzedzony lub nie zaburzeniami przewodzenia śródkomorowego (klasa I, poziom wiarygodności B).
- Przetrwały blok przedsionkowo-komorowy IIst typu Mobitz II w skojarzeniu z blokiem odnogi pęczka Hisa niezależnie od wydłużenia odstępu PR (klasa I, poziom wiarygodności B).
- Przemijający blok przedsionkowo-komorowy III lub IIst. typu Mobitz II w skojarzeniu z nowym blokiem odnogi pęczka Hisa (klasa I, poziom wiarygodności B).
Stymulacja serca w zespole zatoki tętnicy szyjnej – zalecenia:
- Nawracające omdlenia wywołane przez niezamierzony ucisk na zatokę tętnicy szyjnej, dające się sprowokować masażem zatoki, przebiegające z asystolią komór trwającą ≥3s (omdlenie lub stan przedomdleniowy), pod warunkiem, że chory nie przyjmuje leków hamujących aktywność węzła zatokowego (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Nawracające omdlenia o niewyjaśnionej etiologii, bez ewidentnego niezamierzonego ucisku na zatokę tętnicy szyjnej, ale dające się sprowokować masażem zatoki, przebiegające z asystolią komór trwającą >3 s (omdlenie lub stan przedomdleniowy), pod warunkiem że chory nie przyjmuje leków hamujących aktywność węzła zatokowego (klasa IIa, poziom wiarygodności B).
- Pierwsze omdlenie z lub bez ewidentnego ucisku na zatokę tętnicy szyjnej – ale omdlenie (lub stan przedomdleniowy) można sprowokować masażem zatoki – przebiegające z asystolią komór trwającą >3 s, pod warunkiem że chory nie przyjmuje leków hamujących aktywność węzła zatokowego (klasa IIb, poziom wiarygodności C).
Stymulacja serca w terapii omdleń wazowagalnych – zalecenia:
- Chorzy >40. roku życia z często nawracającymi omdleniami wazowagalnymi i długimi okresami asystolii w zapisie EKG i/lub podczas testu pochyleniowego, po wyczerpaniu innych możliwości leczenia, pod warunkiem poinformowania o rozbieżnych wynikach badań klinicznych (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Chorzy <40. roku życia z często nawracającymi omdleniami wazowagalnymi i długimi okresami asystolii w zapisie EKG i/lub podczas testu pochyleniowego, po wyczerpaniu innych możliwości leczenia, pod warunkiem poinformowania o rozbieżnych wynikach badań klinicznych (klasa IIb, poziom wiarygodności C).
Stymulacja po przeszczepie serca – wskazania:
- Objawowe bradyarytmie spowodowane dysfunkcją węzła zatokowego lub blokiem p-k 3 tygodnie po przeszczepie (klasa I, poziom wiarygodności C).
- Niewydolność chronotropowa upośledzająca jakość życia w późnym okresie po transplantacji (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Objawowe bradyarytmie między 1. a 3. tygodniem po przeszczepie (klasa IIb, poziom wiarygodności C).
Stymulacja serca w kardiomiopatii przerostowej – zalecenia:
- Objawowa bradykardia w wyniku podawania leków betaadrenolitycznych, jeżeli pozostale sposoby leczenia są nieakceptowalen (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Chorzy z kardiomiopatią przerostową oporną na leczenie farmakologiczne z istotnym gradientem w LVOT w spoczynku lub po prowokacji i przeciwwskazaniami do ablacji przegrodowej i miomektomii (klasa IIb, poziom wiarygodności A).
Wskazania do resynchronizacji
- Pacjenci w III/IV klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS≥120ms, rytm zatokowy, optymalna farmakoterapia, pacjenci w klasie IV NYHA powinni być pacjentami ambulatoryjnymi (klasa I, poziom wiarygodności A).
- Pacjenci w II klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS≥150ms, rytm zatokowy, optymalna farmakoterapia (klasa I, poziom wiarygodności A).
- Pacjenci w III/IV klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS≥130ms, migotanie przedsionków, zależność od stymulatora spowodowana ablacją węzła przedsionkowo-komorowego (klasa IIa, poziom wiarygodności B).
- Pacjenci w III/IV klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS≥130ms, migotanie przedsionków, wolny rytm komór i wysoki odsetek stymulacji komorowej (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Pacjenci ze wskazaniami do stymulacji, w III/IV klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS≥120ms (klasa I, poziom wiarygodności B).
- Pacjenci ze wskazaniami do stymulacji, w III/IV klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS<120ms (klasa IIa, poziom wiarygodności C).
- Pacjenci ze wskazaniami do stymulacji, w II klasie czynnościowej wg. NYHA, EF≤35%, QRS<120ms (klasa IIb, poziom wiarygodności C).
Wskazania do implantacji kardiowertera-defibrylatora serca
- W ramach prewencji wtórnej osobom, które przeżyły VF, jak również chorym z udokumentowanym hemodynamicznie niestabilnym VT i/lub VT z omdleniem, z frakcją wyrzutową lewej komory (LVEF) ≤ 40% leczonych optymalnie farmakologicznie, którzy rokują przeżycie ponad roku w dobrym stanie ogólnym (klasa zalecenia I, poziom wiarygodności A).
- W ramach prewencji pierwotnej, aby zmniejszyć śmiertelność chorych z pozawałową dysfunkcją LV, którzy są przynajmniej w 40 dobie po zawale serca, z LVEF ≤35%, w II lub III klasie czynnościowej wg NYHA, którzy są optymalnie leczeni farmakologicznie i mają uzasadnione rokowanie przeżycia w dobrym stanie ogólnym ponad roku (klasa zalecenia I, poziom wiarygodności A).
- Implantację ICD zaleca się w ramach prewencji pierwotnej, aby zmniejszyć śmiertelność chorych z inną niż niedokrwienna kardiomiopatią, z LVEF ≤35%,w II lub III klasie czynnościowej wg NYHA, którzy są optymalnie leczeni farmakologicznie i mają uzasadnione rokowanie przeżycia w dobrym stanie ogólnym ponad roku (klasa zalecenia I, poziom wiarygodności B).
Wskazania do ablacji
Ablacja przezskórna jest inwazyjną metodą leczenia uporczywych i nawracających zaburzeń rytmu serca. W klinice Elektrokardiologii wykonywane są obecnie wszystkie podstawowe rodzaje tych zabiegów przy użyciu prądu o częstotliwości radiowej oraz krioablacji.
Pacjenci kwalifikowani do ablacji to przede wszystkim:
– chorzy z nawracającymi częstoskurczami z wąskimi zespołami QRS (AVNRT, AT)
– chorzy z zespołem WPW (AVRT)
– chorzy z liczną pojedynczą i złożoną arytmią komorową (RVOT, LVOT)
– chorzy po implantacji ICD z trudną do opanowania farmakologicznie burzą elektryczną
– chorzy z napadowym trzepotaniem przedsionków (AFl)
– chorzy z napadowym, objawowym migotaniem przedsionków (PAF)
Planowa kwalifikacja do zabiegu odbywa się w ramach Poradni Zaburzeń Rytmu Serca, ul. Sterlinga 1/3 – Rejestracja tel. 42 66 44 272 (dr Paweł Ptaszyński).
W przypadkach pilnych konsultacji i kwalifikacji do zabiegu – Pracowania Elektrofizjologii: tel. 42 66 44 276 (dr Jan Ruta, dr Paweł Ptaszyński, dr Krzysztof Kaczmarek)
Kierując pacjenta na konsultację prosimy o dostarczenie pełnej dokumentacji medycznej, w szczególności: zapisów ekg z epizodów arytmii, zapisów holterowskich, listy stosowanych leków i procedur.
Pacjent powinien rozumieć cel konsultacji i rodzaj proponowanego mu leczenia inwazyjnego.
Przed zabiegiem wskazane jest wykonanie szczepień przeciwko WZW typu B.